روانشناسی ورزشی

 قسمت هایی از کتاب روانشناسی ورزشی

نوشته علی فاضلی

در فوتبال هیچ چیز همانند از دست دادن ناگهانی انگیزه روی عملکرد بازیکنان تاثیر نمی گذارد . بدون داشتن انگیزه پیروزی در زمین مسابقه غیر ممکن است.

انگیزه در معنای واقعی کسب موفقیت و پیشرفت است . و به دو دسته تقسیم می شود

1)انگیزه فردی (درونی)

2)انگیزه خارجی (بیرونی)

این را به یاد داشته باشید که انگیزه های مختلف هدف می شوند که به عنوان مثال ( برنده شدن ، رقابت با حریف یا هم بازیان ، خانواده ، دوستان ، جایگاه اجتماعی ، تماشاچیان ، شهرت ، پول و...) انگیزه های مختلفی هستند که در نهایت به پیشرفت شما منجر خواهد شد.

موفقیت بازیکنانی که انگیزه بالایی دارند متلاً رویای فوتبالی دارند که در فلان تیم یا فلان جا بازی کنند و یا فلان کس بازیشان را ببیند به مراتب بیشتر است از بازیکنانی  هست که توانایی های تکنیکی و تاکتیکی خوبی دارند اما به دلیل عدم خود باوری و بر آوردن اهدافشان یا میل به بی تفاوتی در مواقع حساس در زمین شکست را قبول می کنند.

روش های ایجاد انگیزه

الف)شناخت ضعف ها

نقاط ضعف و قوت خودتان را بشناسید . مثلا اگر در نحوه ضربه زدن به توپ مشکل دارید یا از آمادگی بدنی خوبی برخوردار نیستید با یک برنامه ریزی درست و منظم سعی در بهبود و تقویت آنها شوید.

البته توجه داشته باشید که صبر و حوصله نیز در این باره می تواند به شما بهتر کمک کند

ب)تعین هدف

در فوتبال برای خود هدفی مشخص کنید تا برای رسیدن به آن هدف تلاش کنید .توجه داشته باشید که اگر هدف ساده باشد منجر به اعتماد به نفس بیش از پیش می شود و ممکن است مشکلات به وجود آورد و اگر هدف سخت و دشوار باشد شما با اعتماد به نفس پایین و تردید با آن روبرو خواهید شد.

در آینده به هدف نهایی و رسیدن به قله ترقی در این سبک اشاره خواهیم کرد.

3)اعتماد به نفس

اگر شما از اعتماد به نفس پایینی برخوردار هستید ، اگر در بازی دچار استرس و هیجانات کاذب هستید  بایستی ابتدا علت آن را پیدا کنید  . این علت ممکن است

به خاطر نتیجه مسابقه و یا ترس از شکست

به خاطر حضور تماشاچیان

به خاطر اخلاق مربی (عصبانیت مربی ، احساس شما نسبت به مربی و ...)

به خاطر نداشتن تجربه کافی در زمین مسابقه

به خاطر کم بودن سطح توانایی های خودتان باشد

یا به خاطر استرسی باشد که از هم بازیانتان به شما منتقل شده باشد و...

این را به یاد داشته باشید که هر لحظه از بازی اگر چنین افکاری در ذهنتان نقش بست بدانید که یک قدم به سمت شکست نزدیک شده اید.

اعتماد به نفس داشته باشید

اعتماد به نفس یعنی باور کنید فردی توانا ، دوست داشتنی و خلاق هستید اعتماد به نفس یعنی احساس شناختی که از توانایی های خود دارید . بنابر این وقتی شما اعتماد به نفس خود را بر اساس آنچه که  به راستی هستید نه بر اساس شکست یا پیروزی بنا می کنید چیزی در خود خلق می کنید که هیچ کس یارای گرفتنش را نخواهد داشت اعتماد به نفس هر انسانی از درون خودش تولید می شود نه از بیرون . اعتماد به نفس تعهدی است نسبت به خودتان که می گویید هر آنچه لازم باشد انجام خواهم داد تا به خواسته ام برسم. درجاتی از اعتماد بنفس در همه ما وجود دارد، اما گاهی اوقات درجه اعتماد بنفس بالا و گاهی پایین است.

 تصور اکثر ما از اعتماد بنفس، اعتماد داشتن به خود در انجام کارهایی ماننده اجرای یک تکنیک است. این موضوع تا جایی که باعث  شود، کاری را خوب انجام دهیم یا به توانایی خود در آن کار اطمینان داشته باشیم، اشکالی ندارد. مشکل زمانی ایجاد می شود که ما اعتماد به نفس خود را متکی به آن تکنیک بدانیم و فکر می کنیم  برای کسب اعتماد به خود، باید بعضی تکنیکها را خوب انجام دهیم

 اگر اعتماد بنفس ما بر پایه کارهایی باشد که بخوبی انجام می دهیم، فقط بعضی وقت ها احساس اعتماد بنفس می کنیم و آن موقعی است که آن کار را انجام می دهیم، ولی در بقیه اوقات احساسمان چنین نخواهد بود. به این ترتیب احساس اعتماد بنفس کاملاً محدود خواهد بود. محدود به زمانی که تکنیک  خود را به نحو احسن انجام می دهیم.

اگر حریف جلوی آن تکنیک یا مهارتمان را بگیرد ، چون اعتماد به نفسمان وابسته به آن بوده از دست خواهد رفت و دچار فشار روانی خواهیم شد.

بیشتر افراد از این نوع اعتماد به نفس در زمین برخوردارند و ما برای شکست حریف می توانیم دست روی همین نقطه ضعف بگذاریم و به آن چیزی که آنها اعتماد به نفس دارند آن را خراب کنیم.

فوتبال در سبک ما مبارزه دو فکر و یا حس می باشد. در این سبک ترس از باخت هیچ معنی ای ندارد هدف ما نمایش یک بازی زیبا و دیدنی است . بازی ای که حریف به صورت واقعی بتواند ما را قبول کند که از او بهتر هستیم .اگر حس و روانمان  درگیر نتیجه و یا هر چیز دیگری به غیر از بازی زیبا باشد نتیجه را به حریف واگذار کرده ایم و او برنده میدان است.

هیچ گاه حریف نباید روی فکرتان تاثیر منفی بگذارد. اگر نتیجه ای را هم عقب بودید یا در زمین مسابقه حریف خیلی بهتر از شما بود شما نباید دست از تلاش بردارید و تا آخرین لحظه بازی بایستی تلاش کنید. نباید روحیه خودتان را از دست بدهید زیرا  شکست شما زمانی خواهد بود که روانتان به هم بریزد (حتی اگر بازی را برده باشید) باز هم تکرار میکنمشکست شما زمانی خواهد بود که روانتان به هم بریزد.

تکرار تمامی تمرینات و تکنیک ها اعتماد به نفس شما را به طور چشمگیری  بالا می برد تا جایی که دیگر از هیچ حریفی نمی ترسید ، هر کاری که بخواهید با حریف مقابلتان انجام می دهید ، دیگر از حضور تماشاچیان استرس پیدا نمی کنید بلکه دوست دارید هنرتان را همه ببینند و همه از بازی زیبایتان لذت ببرند ولی توجه داشته باشید که اعتماد به نفستان نباید وابسته به این چیزها باشد.

قدرتتان به قدری زیاد می شود که بدون هیچ تکنیکی می توانید سخت ترین مدافعان را از مقابلتان بردارید و به حرفه ای ترین دروازبانان گل بزنید